Ceny ropy spadają kolejny tydzień z rzędu. Notowania Brent zbliżyły się do 61,11 USD za baryłkę, a amerykańska WTI spadła do poziomu 57,37 USD. Choć nie jest to gwałtowne załamanie, ale trzeci z rzędu tydzień spadków wyraźnie wskazuje na pogorszenie nastrojów. Powody są znane, ale ich wpływ się nasilił: nadmiar podaży, spowolnienie światowej gospodarki oraz narastające napięcia między Stanami Zjednoczonymi a Chinami.

Od deficytu do nadwyżki – zmiana nastrojów na rynku ropy

Jeszcze niedawno obawiano się deficytu ropy, dziś największym zmartwieniem rynku jest jej nadpodaż. Na rynku kontraktów terminowych na ropę Brent nastąpiła istotna zmiana – notowania weszły w fazę contanga, czyli sytuacji, w której cena dostawy w przyszłości przewyższa obecną. To oznacza, że obecnie bardziej opłacalne jest magazynowanie ropy niż jej sprzedaż.

Sześciomiesięczna różnica cen w kontraktach na Brent pogłębiła się do –0,30 USD, co jest najniższym poziomem od końca 2023 roku. W praktyce oznacza to, że kupujący nie śpieszą się z zakupami – zapasy są wystarczające, popyt słabnie, a opłacalność przechowywania ropy rośnie.

Międzynarodowa Agencja Energetyczna wskazuje, że w 2026 roku rynek surowców może znaleźć się w obliczu nadpodaży. To wyraźny sygnał końca okresu niedoboru, wywołanego globalnymi kryzysami i zakłóceniami w łańcuchach dostaw.

Chiny ograniczają import, ale kontrolują rynek

Największy na świecie konsument ropy – Chiny – również wysyła niepokojące sygnały. We wrześniu kraj ograniczył zakupy do 11,5 mln baryłek dziennie, czyli do najniższego poziomu od stycznia. Powodem jest m.in. letni wzrost cen (ropa Brent kosztowała wówczas 81,40 USD), po którym rafinerie postanowiły spalić zgromadzone wcześniej zapasy, zamiast kupować droższą ropę.

W rezultacie poziom zapasów spadł z 1,01 mln do 570 tys. baryłek dziennie w ciągu miesiąca. Mimo to przetwórstwo ropy wzrosło do 15,25 mln baryłek dziennie, co sugeruje, że Chiny wciąż odgrywają stabilizującą rolę na rynku, działając jednak ostrożnie i nie stymulując znaczącego wzrostu popytu.

Od marca Chiny systematycznie importowały średnio o 930 tys. baryłek dziennie więcej, niż zużywały. Teraz korzystają z nagromadzonych zapasów. Jeśli ten trend się utrzyma, światowy rynek ropy może na krótko się ustabilizować, jednak po okresie wyprzedaży zapasów ryzyko ponownego spadku cen powróci z nową siłą.

Czynniki geopolityczne znów wpływają na rynek: USA, Indie i Rosja

Polityka ponownie zaczyna odgrywać istotną rolę w handlu ropą. Prezydent USA, Donald Trump, zwiększa presję na Indie, domagając się ograniczenia zakupów rosyjskiej ropy. Indie pozostają kluczowym odbiorcą rosyjskiego surowca – w okresie pierwszych dziewięciu miesięcy 2025 roku kupowały średnio 1,9 mln baryłek dziennie, czyli 40% całkowitego eksportu Rosji.

Jeśli New Delhi ugnie się pod naciskiem, Rosja prawdopodobnie straci część przychodów z eksportu. Nie oznacza to jednak całkowitego wstrzymania dostaw – najpewniej zostaną przekierowane one do tzw. szarej strefy, podobnie jak inne rosyjskie ładunki.

Jednocześnie Indie mogą wkrótce stanąć przed własnym wyzwaniem: od 21 stycznia 2026 roku Unia Europejska wprowadza zakaz importu paliw wyprodukowanych z rosyjskiej ropy. Europa to kluczowy rynek dla indyjskiego diesla i paliwa lotniczego – odpowiada za ponad jedną trzecią eksportu tych produktów.

To może znacząco uderzyć w rentowność indyjskich rafinerii, które dotychczas zyskiwały dzięki atrakcyjnym cenom rosyjskiego surowca. W rezultacie presja ze strony USA i Unii Europejskiej uderza nie tylko w Rosję, lecz również stawia Indie przed koniecznością wyboru między lojalnością polityczną a opłacalnością ekonomiczną.

Aktywność USA i globalna równowaga

Po trzech tygodniach przerwy amerykańskie firmy ponownie zwiększyły liczbę aktywnych odwiertów – wynika z danych Baker Hughes. To kolejny sygnał, że podaż nadal rośnie, mimo że popyt pozostaje w stagnacji.

Tymczasem napięcia handlowe między USA a Chinami, które narastały od października, dodatkowo komplikują sytuację. Nowe opłaty portowe, cła odwetowe i wojownicza retoryka obu stron wpływają negatywnie na tempo globalnej wymiany handlowej, ograniczając tym samym zapotrzebowanie na surowce energetyczne.

Szefowa Światowej Organizacji Handlu ostrzegła, że całkowite zerwanie współpracy między dwoma największymi gospodarkami świata mogłoby w dłuższej perspektywie obniżyć globalny PKB nawet o 7%.

Co to oznacza dla rynku?

Obecna sytuacja na rynku ropy jednocześnie niepokoi i zaskakuje: ceny spadają, bo ropy jest zbyt dużo; import Chin kurczy się, ograniczając dynamikę popytu; napięcia geopolityczne między USA, Indiami i Rosją mogą zmienić kierunki przepływu surowca; a inwestorzy znajdują coraz mniej okazji do gry na krótkoterminowych kontraktach.

Wszystko to sugeruje, że w nadchodzących miesiącach rynek ropy będzie poruszał się pomiędzy obawami o niedobory z jednej strony i coraz większą presją nadpodaży z drugiej. Jeśli nie pojawią się nowe bodźce geopolityczne, notowania ropy Brent najprawdopodobniej pozostaną w stabilnym zakresie 60–65 dolarów za baryłkę.

Podsumowanie

Październik 2025 roku pokazuje, że rynek ropy znajduje się w fazie korekty po wcześniejszym okresie wzrostów. Nasilająca się nadpodaż, słabszy import – zwłaszcza ze strony Chin – oraz napięcia geopolityczne generują otoczenie, w którym trudno wskazać dominujący trend. Nastroje są wyraźnie stonowane, a pytanie "gdzie znajduje się nowy punkt równowagi?" coraz częściej pojawia się w analizach inwestorów. Jeśli Chiny nie zdecydują się na zwiększenie importu, a Stany Zjednoczone utrzymają obecne tempo wzrostu wydobycia, perspektywa odbicia może się przesunąć, jeśli popyt pozostanie słaby. Z drugiej strony, złagodzenie napięć i oznaki ożywienia w globalnej gospodarce mogą dać impuls do wzrostów. Rynek wciąż pozostaje otwarty na oba scenariusze.